Tầm quan trọng của chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên
Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên là việc làm vô cùng quan trọng. Giúp đảm bảo tương lai, đồng thời ổng định chất lượng dân số toàn xã hội.
Hỏi: Xin chào bác sĩ, hiện tại con gái tôi 15 tuổi. Nhưng bản thân tôi còn thiếu rất nhiều kiến thức về việc chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên. Cũng như không biết mở lời, để trò chuyện chia sẻ với cháu như thế nào? Mong bác sĩ tư vấn giúp tôi.
(Lê Hương, 40 tuổi, Quận Phú Nhuận)
Tìm hiểu về các giai đoạn của tuổi vị thành niên
Vị thành niên là cụm từ dùng để chỉ người sắp đến tuổi trưởng thành, bao gồm cả trai và gái. Trong giai đoạn này, ngoài việc phát triển thể chất, chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên cũng vô cùng quan trọng.
Lớp tuổi vị thành niên này được chia ra ba nhóm:
- Từ 10 đến 13 tuổi là nhóm vị thành niên sớm;
- Từ 14 đến 16 tuổi là nhóm vị thành niên giữa;
- Từ 17 đến 19 tuổi là nhóm vị thành niên muộn.
Với bé gái:
- Tuổi vị thành niên bắt đầu từ 8-13 tuổi, trung bình 15 tuổi, hoàn tất từ 13-18 tuổi.
- Lúc này cơ thể phát triển: đầu tiên ở vú, khung xương chậu tròn, mở rộng hơn; xương đùi, các mô mỡ hình thành các đường công duyên dáng của thiếu nữ.
- Thay đổi về sinh lý: Hàng tháng sẽ xuất hiện kinh nguyệt. Tuy nhiên, trong khoảng 1 năm đầu, vòng kinh sẽ không đều.
Với bé trai
- Ở bé trai, xuất hiện từ 10-15 tuổi.
- Cơ thể bắt đầu có sự thay đổi: vỡ tiếng, ria mép bắt đầu xuất hiện. Sau đó đến phần má, vùng môi dưới cắm. Tinh hoàn to lên và hoạt động để sinh ra nội tiết sinh dục nam và tinh trùng.
Những sai lầm tuổi vị thành niên thường mắc phải
Tuổi vị thành niên có nhiều thay đổi về tâm, sinh lý. Chính vì vậy, nếu không được giáo dục tốt, trẻ rất dễ bị: mua chuộc, dụ dỗ, lường gạt, xâm hại và dễ bắt chước. Trong đó, quan hệ tình dục sớm, quan hệ tình dục bừa bãi, không sử dụng biện pháp an toàn, là một trong những hậu quả nặng nề nhất, rất hay gặp phải ở độ tuổi vị thành niên.
Thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản vị thành niên có thể dẫn đến nhiều hậu quả như:
- Mang thai sớm ngoài ý muốn
- Dễ bị sẩy thai, đẻ non, nhiễm độc thai, làm tăng nguy cơ tử vong mẹ.
- Do khung chậu phát triển chưa đầy đủ nên khi sanh dễ phải can thiệp bằng thủ thuật hoặc phẫu thuật.
- Làm mẹ quá trẻ, cơ thể phát triển chưa đầy đủ dễ dẫn đến thiếu máu, thai kém phát triển, dễ bị chết lưu.
- Tỉ lệ trẻ sinh ra thiếu cân, trẻ suy dinh dưỡng, trẻ mắc bệnh và tử vong cao hơn nhiều so với các bà mẹ sinh con ở tuổi trưởng thành.
- Bỏ học giữa chừng, ảnh hưởng tới tương lai.
- Làm mẹ sớm dễ bị căng thẳng, khủng hoảng tâm lý, tổn thương tình cảm, dễ chán nản, cảm thấy cách biệt với gia đình và bạn bè.
- Bị người kia bỏ rơi hoặc phải cưới gấp với người mà bạn không muốn có cam kết cuộc sống với người đó.
- Bản thân và gia đình phải gánh chịu những định kiến của xã hội.
- Gánh nặng về kinh tế khi nuôi con.
- Góp phần làm tăng chi phí xã hội, tăng dân số.
- Phá thai có thể đưa đến các tai biến: choáng, chảy máu, nhiễm trùng, thủng tử cung, vô sinh …
- Dễ bị lây nhiễm các bệnh lý đường tình dục như lậu, sùi mào gà, giang mai,…. và HIV/AIDS.
Những lưu ý về chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên
Các chuyên gia cho biết, tuổi vị thành niên, tâm lý rất nhảy cảm. Do đó, cha mẹ cần thường xuyên trò chuyện, gần gũi tâm sự với con cái. Để hiểu được tâm tư của con mình.
Đồng thời, chia sẻ với con những kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản. Để con trẻ nắm được và biết cách tự bảo vệ, cũng như chăm sóc sức khỏe cho bản thân.
Dưới đây là những vấn đề trẻ vị thành niên cần lưu ý:
Chăm sóc sức khỏe sinh sản, vệ sinh cá nhân, vệ sinh bộ phận sinh dục
Đây là vấn đề đơn giản, tuy nhiên không phải phụ huynh nào cũng để ý, cũng như hướng dẫn con biết cách tự vệ sinh cá nhân.
Đối với nữ giới:
- Phải biết cách thực hiện vệ sinh kinh nguyệt (thay băng vệ sinh thường xuyên trong thời gian hành kinh).
- Đến 15-16 tuổi mà không có kinh nguyệt thì phải đi khám.
- Uống viên sắt: kể từ khi bắt đầu có kinh nguyệt, mỗi tuần uống 01 viên, liên tục 16 tuần trong 01 năm (16 viên/năm) để phòng tránh thiếu máu do thiếu sắt.
Ở nam giới:
- Phải biết phát hiện những bất thường về cơ quan sinh dục của mình để đi khám bệnh kịp thời như: hẹp bao quy đầu, tinh hoàn ẩn, vị trí bất thường của lỗ tiểu.
- Không mặc quần lót quá bó sát, chật hẹp.
Tuyệt đối không tiếp cận với những ấn phẩm đen
Tuổi vị thành niên, cần tránh xa những hình ảnh, sách báo, phim ảnh, trang web khiêu dâm, đồi trụy
Bên cạnh đó, cần nói không với rượu, thuốc lá, ma túy.
Không nên quan hệ tình dục (QHTD) trước tuổi trưởng thành
Nếu có quan hệ tình dục, cần thực hiện tình dục an toàn.
– Sống chung thủy với 01 bạn tình.
– Sử dụng bao cao su đúng cách mỗi khi “yêu” để vừa tránh mang thai ngoài ý muốn, vừa tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục và HIV/AIDS.
Hướng dẫn cách sử dụng bao cao su
- Bước 1: Đẩy BCS về một phía, xé bao ngoài ở phía kia, lấy BCS ra.
- Bước 2: Dùng ngón tay cái và ngón tay trỏ, bóp nhẹ núm bao để đẩy hết không khí ra ngoài, trùm bao vào đầu dương vật đã cương cứng, vuốt nhẹ bao để phủ hết chiều dài dương vật.
- Bước 3: Sau khi xuất tinh, giữ nhẹ vành bao rồi từ từ rút dương vật vẫn còn cương cứng ra khỏi bao, tuyệt đối tránh tinh dịch tràn ra ngoài.
- Bước 4: Cột chặt miệng bao và đem bỏ vào thùng rác.
Lưu ý khi sử dụng BCS:
- Một BCS chỉ được sử dụng cho 01 lần quan hệ tình dục.
- Không được kéo dãn BCS trước khi trùm vào dương vật.
Trẻ vị thành niên cần rèn luyện kỹ năng sống
Ngoài những thông tin cần lưu ý chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên. Bản thân trẻ em cũng cần tích cực rèn luyện kỹ năng sống. Cụ thể như:
- Chủ động tìm hiểu kiến thức về giới tính, sức khỏe sinh sản vị thành niên từ cha mẹ, thầy cô, anh chị, người thân và bạn bè.
- Có thời gian biểu học tập, nghỉ ngơi, giải trí và tập luyện thể dục thể thao cho phù hợp và điều độ.
- Phân biệt rõ ràng giữa tình yêu và tình bạn khác giới trong sáng, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
- Cần tâm sự về những lo lắng, băn khoăn, thắc mắc với người thân trong gia đình, thầy cô, bạn bè, người có uy tín, kiến thức và có trách nhiệm.
Trên đây là toàn bộ thông tin về chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên. Hi vọng rằng, bài viết vừa rồi đã giúp ích được cho tất cả mọi người. Nếu còn điều gì thắc mắc, vui lòng liên hệ đến số hotline 035.842.7245, hoặc click Tại đây để được chuyên gia tư vấn cụ thể hơn.
Có Thể Bạn Quan Tâm